Μέρος 2ο Του ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ ΑΝΔΡΕΑ ΜΑΡΚΑΚΗ
1. Μερικές (διαρκώς επίκαιρες) Κοινωνικο – Πολιτικές Διαπιστώσεις
Σύμφωνα με τον Oskar Negt, φιλόσοφο, κοινωνιολόγο και σημαντική μορφή του γερμανικού «Σοσιαλιστικού Γραφείου» (Sozialistisches Buero) και της «Νέας Γερμανικής Αριστεράς», ομότιμο πλέον καθηγητή του Πανεπιστημίου Αννοβέρου: η πολιτική παιδεία είναι υπαρξιακή αναγκαιότητα στην κοινωνία μας. Η δημοκρατία είναι η μόνη μορφή διακυβέρνησης που πρέπει να την μάθει κανείς, αντίθετα με όλες τις άλλες μορφές διακυβέρνησης. Οι Δικτατορίες ή τα τρομοκρατικά συστήματα π.χ. καταστέλλουν την πολιτική παιδεία. Η πολιτική παιδεία είναι επίσης απαραίτητη για την ευρωπαϊκή ενοποίηση, είναι κεντρικής σημασίας για μια πανευρωπαϊκή παράδοση, αφού η δημοκρατική συμπεριφορά δεν είναι έμφυτη αλλά πρέπει να διδαχθεί, εξάγοντας μάλιστα συμπεράσματα από την πολιτισμική καταστροφή της πρόσφατης εθνικοσοσιαλιστικής περιόδου. (σ.σ. ιδιαίτερα στις μέρες μας, όπου σε όλο τον πλανήτη εμφανίζονται δικτατορίες, αυταρχικά καθεστώτα και άνοδος της ακροδεξιάς και του νεοφασισμού).
Η «υποδειγματική μάθηση» (exemplary learning), όπου υπάρχει μια νέα διαλεκτική μεταξύ γενικού και συγκεκριμένου, είναι η πλέον κατάλληλη μέθοδος για συμμετοχή των συμφερόντων των ανθρώπων στη μαθησιακή διαδικασία. Γιατί διαφορετικά τα θέματα που τους απασχολούν παραβλέπονται. Η επεξεργασία των αντιφάσεων, των προκαταλήψεων και των συγχύσεών τους οφείλει να συμπεριληφθεί σε μια προσέγγιση συστημικής κριτικής και χειραφέτησης. H εκπαίδευση δεν μπορεί να περιοριστεί σε κάτι μερικό ή ιδιαίτερο, πρέπει να παράγει μια γενική ή καθολική συνείδηση ώστε να αποτρέπει τον κατακερματισμό της κοινωνίας σε διαφορετικούς βιωματικούς κόσμους.
Σήμερα, η ικανότητα της χειραφετητικής αριστεράς να πραγματοποιήσει κοινωνικούς μετασχηματισμούς και πολιτικές αλλαγές είναι πολύ μειωμένη. Δεν έχουμε πλέον διαθέσιμους καθολικούς νόμους ως σύστημα ιδανικών, όπως λανθασμένα πιστεύαμε ότι περιέχει ο μαρξισμός. Ο Oskar Negt, εμβαθύνει στην εργασία του για την «υποδειγματική μάθηση» συμπεριλαμβάνοντας ένα μεγάλο κεφάλαιο για τη ρητορική. Eπιστρέφει στον Κικέρωνα και στον Αριστοτέλη, αναζητώντας τον τρόπο που οι προηγούμενες γενιές και κοινωνικές δομές αντιμετώπιζαν το γεγονός ότι η γνώση και η αλήθεια δεν επικρατούν από μόνες τους, αλλά χρειάζεται να διαμεσολαβούνται ή να ενσωματώνονται σε ένα καθολικό πλαίσιο. Αυτό σημαίνει ότι η ρητορική παράδοση εξακολουθεί σήμερα να είναι μέρος του έργου της κοινωνικο-πολιτικής μεταμόρφωσης.
Σ.σ.: Αν δεν κάνω λάθος, ο Oskar Negt αναφέρεται στην αναγκαιότητα πολιτικής επιμόρφωσης των ενηλίκων και της νέας γενιάς, ακόμη και σε θέματα που -σε προηγούμενες γενιές- ήταν αυτονόητα, όπως η διδασκαλία για τον διαφωτισμό, τις αξίες της δημοκρατίας – της ισότητας – της δικαιοσύνης – της ελευθερίας στη σκέψη και στη συλλογική δράση, για την ιστορική γνώση και την πολιτισμική παράδοση, για ανθρώπινα και πολιτικά δικαιώματα, για ανάπτυξη κριτικής σκέψης και χειραφέτηση από προκαταλήψεις και παραπλανητικούς -ισμούς, (πολιτικούς, θρησκευτικούς, ηθικούς, ιδεολογικούς, μεταφυσικούς κλπ).
2. Πρακτικές Προτάσεις για Επιμόρφωση – Ενημέρωση & Οργάνωση
Δεν χρειάζεται να ανακαλύψουμε (πάλι) τον τροχό! Οι σημερινές δυνατότητες για σοβαρή και τεκμηριωμένη ενημέρωση, πολιτική επιμόρφωση και αποτελεσματική οργάνωση των δημοκρατικών πολιτών, ξεπερνούν όσες υπήρξαν σε προηγούμενες γενιές και τεχνολογικές εποχές!
Συμφωνώ με όσους σπεύσουν να παρατηρήσουν ότι τα περισσότερα ΜΜΕ, έντυπα και ηλεκτρονικά, ακόμη και πολλές υποτιθέμενες «αντικειμενικές» επιστημονικές έρευνες και μελέτες, εξαρτώνται – ελέγχονται και καθοδηγούνται από αυταρχικές Κυβερνήσεις – Εταιρικά συμφέροντα – Λόμπι που επηρεάζουν υπουργούς – βουλευτές – ερευνητές και επιστήμονες κλπ. Εξακολουθούν όμως να υπάρχουν αρκετοί έντιμοι πολιτικοί, επιστήμονες και διανοούμενοι, μερικά σοβαρά και υπεύθυνα ανεξάρτητα ΜΜΕ, κάποιοι θαρραλέοι και έγκυροι δημοσιογράφοι και συγγραφείς ερευνητικής και αποκαλυπτικής δημοσιογραφίας – βιβλιογραφίας, μερικές δημοσιογραφικές – ερευνητικές – επιστημονικές – τηλεοπτικές – κινηματογραφικές ομάδες που δημοσιεύουν συγκλονιστικές πολύμηνες έρευνες, ταινίες και ντοκιμαντέρ, σε όλες τις δημοκρατικές χώρες.
Αρκεί κανείς να το θελήσει, να σηκωθεί από τον «καναπέ» μπροστά στο «χαζοκούτι», να σηκώσει το βλέμμα από το κινητό και το χέρι από το πληκτρολόγιο στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και να αναζητήσει είτε βιβλίο σε βιβλιοπωλείο, είτε ζωντανή συζήτηση με ενημερωμένους φίλους (ευκαιρία για επικοινωνία), είτε και αρθρογραφία ανεξάρτητων εντύπων μέσω internet. Η μετάφραση ξενόγλωσσων άρθρων στο διαδίκτυο είναι εύκολη υπόθεση, ακόμη και με συντακτικά – μεταφραστικά λάθη το νόημα και η πληροφορία θα είναι σαφή.
Επίσης, με μικρή δαπάνη για (μεταχειρισμένο) δορυφορικό πιάτο – αποκωδικοποιητή – εγκατάσταση (δεν ξεπερνά τα 100 – 150 €), μπορεί κανείς να έχει πρόσβαση σε ελεύθερα κανάλια (χωρίς συνδρομή), π.χ. στο αξιόλογο γαλλογερμανικό ARTE. Ταινίες και ντοκιμαντέρ (χωρίς διαφημίσεις) συνήθως εκπέμπονται με μεταγλώττιση και υποτίτλους σε περισσότερες γλώσσες, ενώ υπάρχει και δυνατότητα εγγραφής τους σε εξωτερικό δίσκο USB!
Δεδομένου όμως ότι αρκετοί θα περιμένουν να «κάνουν άλλοι τη δουλειά για λογαριασμό τους», εδώ προκύπτει ρόλος για διαμεσολάβηση οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών ή και οργανώσεων πολιτικών κομμάτων, για διοργάνωση συζητήσεων – παρουσιάσεων και προβολών σε αίθουσες των δήμων. Ειδικότερα στα πολιτικά κόμματα, προτείνεται να εκπονηθούν, από επιτελικές – τεχνοκρατικές ομάδες (think tanks) και από τους αρμόδιους οργανωτικούς – κοινοβουλευτικούς τομείς, ενημερωτικές – επιμορφωτικές παρουσιάσεις (powerpoint ή βίντεο mp4) για τις συνελεύσεις μελών ή και για δημόσιες εκδηλώσεις. Think tanks και κοινοβουλευτικοί τομείς θα πρέπει βέβαια να λειτουργήσουν συμπληρωματικά και συνεργατικά, χωρίς ανταγωνισμούς και αντιζηλίες, με κοινό στόχο την πολιτική επιμόρφωση μελών – δημοτών και πολιτών (όπως προτείνει ο καθηγητής Oskar Negt, βλ. παρ. 1!).
Όπως διαπιστώθηκε από αρκετούς συντρόφους σε πρόσφατες συναντήσεις και γενικές συνελεύσεις Ο.Μ., λόγω των εσωτερικών προβλημάτων και διαφωνιών, της προχωρημένης ηλικίας μελών των οργανώσεων και του έως πρόσφατα δογματικού διαλόγου, παρά την αθρόα συμμετοχή νέων μελών στις οργανώσεις μετά την πρόσκληση του Προέδρου Στέφανου Κασσελάκη, αρκετοί πολίτες που συμπαθούν τον ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, ιδιαίτερα νεότερων ηλικιών, «δεν μας βρίσκουν ακόμη αρκετά ελκυστικούς», διστάζοντας να γίνουν μέλη μας.
Προκειμένου λοιπόν να γνωριστούμε ουσιαστικά με νέους φίλους και φίλες (οι οποίοι μας στηρίζουν πολιτικά και εκλογικά), χωρίς όμως να προϋποτίθεται εγγραφή τους ως μελών στις κομματικές οργανώσεις, προτείνεται η συγκρότηση συλλόγων ανά Δήμο, με οργανωτική αυτονομία από τις κομματικές οργανώσεις, π.χ. «Ομίλων Δημοκρατών – Οικολόγων – Σοσιαλιστών». Σύλλογοι που θα απευθύνονται σε συνδημότες και συμπολίτες μας για ανταλλαγή απόψεων σε επίκαιρα θέματα που τους απασχολούν όπως: δημόσια παιδεία – υγεία και πανεπιστήμια, παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας σε νέους και σε παραδοσιακούς τομείς, εργασιακά δικαιώματα, απασχόληση και κοινωνική ασφάλιση νέων επαγγελματιών, μικρομεσαία επιχειρηματικότητα – καινοτομία και απασχόληση σε νέες τεχνολογίες και ειδικότητες, Κράτος Δικαίου – δημοκρατικά δικαιώματα και ελευθερίες, κλπ. Επίσης, τεκμηριωμένη ενημέρωση δημοτών και πολιτών σε θέματα όπως: προστασία του περιβάλλοντος – αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης και των συνεπειών της – ήπια και βιώσιμη ανάπτυξη και διάσωση της χερσαίας και θαλάσσιας βιοποικιλότητας, κλπ. Έμφαση πρέπει να δοθεί στη νέα γενιά, αφού αυτά τα παιδιά θα κληθούν να ζήσουν στις συνθήκες που προέκυψαν από τα λάθη της γενιάς μας. Εάν ακούσουμε τη γνώμη τους και αν τους πείσουμε για τις θέσεις και τις προτάσεις μας, ίσως τότε αρκετοί θελήσουν συνειδητά να γίνουν ενεργοί συναγωνιστές μας.
3. Σύνοψη Διαπιστώσεων για το Διεθνές Περιβάλλον
Σε όλες τις ηπείρους, συμπεριλαμβανόμενης πλέον της ευρωπαϊκής, συνεχίζεται η επικράτηση δικτατοριών και αυταρχικών – θεοκρατικών καθεστώτων, όπως σε Κίνα – Ρωσία – Ιράν – Αφγανιστάν – Τουρκία – Βόρεια Κορέα και στα περισσότερα Αραβικά και Αφρικανικά κράτη κλπ. Ακόμη και σε χώρες όπου πλειοψηφικά επιβιώνουν συνταγματικές – κοινοβουλευτικές δημοκρατίες «δυτικού τύπου», εξασθενούν οι δημοκρατικοί θεσμοί – αντιλήψεις και παραδόσεις, ενώ σημειώνεται άνοδος αυταρχισμού, εθνικισμού, θρησκευτικού φανατισμού, ακροδεξιάς και νεοφασιστικών οργανώσεων, όπως σε ΗΠΑ, Ινδία, Πακιστάν, Αργεντινή, Ουγγαρία, Ισραήλ, Ιταλία, Ολλανδία, Ελλάδα, Γαλλία, Γερμανία, ακόμη και σε Σκανδιναβικές χώρες. Η πρόσφατη εκλογική επικράτηση δημοκρατικών – προοδευτικών κομμάτων σε χώρες όπως η Βραζιλία και η Πολωνία αμφισβητείται ήδη από οπαδούς της συντηρητικής – ακροδεξιάς αντιπολίτευσης.
Το «βαθύ κράτος» εθνικιστών – στρατοκρατών – ολιγαρχών της Ρωσίας έχει το ανάλογό του στο αντίστοιχο πλέον των ΗΠΑ, όπου η θρησκοληψία – ο ρατσισμός – ο τυχοδιωκτισμός της ακροδεξιάς πτέρυγας του ρεπουμπλικανικού GOP – του Τραμπ – των WASP – της NRA – των ένοπλων ακροδεξιών οργανώσεων και των ακραίων ευαγγελικών, συνδυάζεται με την απληστία και την αλαζονεία των δισεκατομμυριούχων και των πολυεθνικών εταιρειών (ορυκτών καυσίμων – χημικής βιομηχανία – φαρμακοβιομηχανίας – όπλων και εξοπλισμών – τεχνολογίας κλπ.), αλλά και με την εξασθένηση της προοδευτικής πτέρυγας του δημοκρατικού κόμματος και την αμφισβήτηση του Συντάγματος.
Η πιθανή επάνοδος του Τραμπ στην Προεδρία των ΗΠΑ συνοδεύεται ήδη από αμφισβήτηση του Κράτους Δικαίου, απροσχημάτιστη διεκδίκηση ολοκληρωτικής «Προεδρικής Ασυλίας» και διακηρύξεις προθέσεων επιβολής Δικτατορίας (δήθεν ολιγοήμερης, για εκδίκηση και τιμωρία όσων τον διώκουν δικαστικά!). Δεν αποκλείονται συνθήκες εμφυλίου πολέμου στις ΗΠΑ, μετά τις προεδρικές εκλογές του 2024! Δεδομένης της έλξης που ασκούν δικτάτορες τύπου Πούτιν – Σί Τζινπίνγκ – Κιμ Τζονγκ Ουν – Ερντογάν κλπ στον Τράμπ, αλλά και των ιδιαίτερων δεσμών του με Ρώσους ολιγάρχες και τον Πούτιν (ήδη πριν εκλεγεί πρόεδρος, όταν απέφυγε πτώχευση των επιχειρήσεών του με ξέπλυμα χρήματος Ρώσων ολιγαρχών μέσω της Deutsche Bank – J. Ackerman), αν επανεκλεγεί, δεν αποκλείεται να εγκαταλείψει σταδιακά τις συμμαχίες των ΗΠΑ με τις δημοκρατίες δυτικού τύπου. Θεωρείται ικανός ακόμη και να επιδιώξει προσχώρηση στους BRICS!
Ο πλανήτης, μετά τις προεδρικές εκλογές στις ΗΠΑ το 2024, πιθανόν να είναι πλέον στο έλεος δικτατόρων – στρατοκρατών – νεοφασιστών – πετρελαιάδων, με την δημοκρατική Ευρώπη να παρακολουθεί ανήμπορη.
Σε αυτό το διεθνές περιβάλλον, δεν χρειάζεται φαντασία για να αντιληφθούν ακόμη και «ανύποπτοι» περί της πλανητικής υπερθέρμανσης – της κλιματικής κρίσης – της ξηρασίας /λειψυδρίας – της κατάρρευσης βιοποικιλότητας και τροφικής αλυσίδας, πόσο καταστροφικές θα είναι οι επιπτώσεις στον πλανήτη συνολικά, αλλά και τις εφιαλτικές προοπτικές για τις ζωές και την υγεία των ανθρώπων, για ελευθερίες και δικαιώματα των πολιτών, για συνολική κατάρρευση του ανθρώπινου «πολιτισμού» και της ζωής.
Πέρασαν 100 χρόνια, αλλά είναι πιθανό να ξαναζήσουμε «μέρες του 1929 και του 1936»! Αυτή τη φορά όμως σε πλανητική κλίμακα! Ανθρωπιστές, διανοούμενοι και καλλιτέχνες όπως οι George Orwell – Hannah Arendt – Charlie Chaplin, το πρόβλεψαν μετά τη λήξη του 2ου Παγκόσμιου Πολέμου. Ενώ όμως στη 10-ετία 1930 ήταν ένας ο «αφελής» Chamberlain, σήμερα υπάρχουν πολλοί σε συνταγματικές – κοινοβουλευτικές δημοκρατίες που έχουν απομείνει. Το τότε κύμα φυγής από ευρωπαϊκές χώρες προς ΗΠΑ – Αγγλία – Καναδά, αυτή τη φορά θα μπορούσε να αντιστραφεί: από τις ΗΠΑ προς την Ευρώπη. Αλλά προς μια Ευρώπη χωρίς την οικονομική – παραγωγική και αμυντική ικανότητα που διέθεταν τότε οι χώρες που αντιμετώπισαν με επιτυχία αλλά και τεράστιες ανθρώπινες θυσίες τον άξονα του ναζισμού – φασισμού!
ΑΠΑΙΤΕΙΤΑΙ ΤΕΚΜΗΡΙΩΜΕΝΗ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ ΤΩΝ ΠΟΛΙΤΩΝ, ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΕΣ ΤΩΝ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΩΝ – ΠΡΟΟΔΕΥΤΙΚΩΝ ΔΥΝΑΜΕΩΝ & ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΠΟΤΡΟΠΗ ΕΝΟΣ ΠΑΡΟΜΟΙΟΥ ΜΕΛΛΟΝΤΟΣ
4. Σύνοψη Διαπιστώσεων για τη Χώρα μας
Όλα όσα αναφέρθηκαν στις προηγούμενες παραγράφους, ισχύουν δυστυχώς και στην Ελλάδα, όπου:
Η Ν.Δ. του Κυριάκου Μητσοτάκη έχει μετατρέψει την όμορφη χώρα μας και τις δημοκρατικές της παραδόσεις σε μια αφόρητη και απάνθρωπη τυραννία, όπου επικρατούν συνθήκες ασυδοσίας – διαπλοκής – διαφθοράς – ατιμωρησίας – αδιαφάνειας – συγκάλυψης – υποκρισίας και αυταρχισμού, που οδήγησαν σε οικονομικά σκάνδαλα (π.χ. Novartis), σε περιβαλλοντικές καταστροφές (δασικές φωτιές, πλημμύρες, κατολισθήσεις, μείωση βιοποικιλότητας), σε ανθρωπιστικές καταστροφές (σύγκρουση τραίνων στα Τέμπη, βύθιση σκάφους με πρόσφυγες στην Πύλο), καταπάτηση θεμελιωδών δικαιωμάτων (παράνομες παρακολουθήσεις τηλεφώνων), αντισυνταγματικές ενέργειες (παράκαμψη της νομολογίας του Σ.τ.Ε. για την εκτός σχεδίου δόμηση, παρεμβάσεις της εκτελεστικής εξουσίας στη δικαιοσύνη και στις ανεξάρτητες αρχές, εκφοβιστικές διώξεις ανεξάρτητων ΜΜΕ και απειλές σε δημοσιογράφους, εξαγορά συνειδήσεων στην 4η εξουσία μέσω στοχευμένων επιδοτήσεων), κλπ.
Ιδιαίτερα επικίνδυνη είναι η αδιαφανής και υποχωρητική στάση της Ν.Δ. σε θέματα διεθνών συνθηκών, υφαλοκρηπίδας, αποκλειστικής οικονομικής ζώνης, εθνικής ανεξαρτησίας, εδαφικής ακεραιότητας, διεθνούς δικαίου, εξοπλιστικών δαπανών, αμυντικής βιομηχανίας και τεχνολογίας, αλλά και διαφύλαξης της πολιτιστικής κληρονομιάς. Τομείς όπου είναι απαραίτητη η εθνική ενότητα, η υπερκομματική χάραξη μακροπρόθεσμης εξωτερικής & αμυντικής πολιτικής, η θεσμοθέτηση μόνιμων οργάνων ανάλυσης – παρακολούθησης – συντονισμού και η αποφυγή αδιαφανών – προσωπικών χειρισμών.
Τις αναμενόμενες -λόγω των εθνικών θεμάτων- εκλογικές απώλειες του Κ. Μητσοτάκη στο ακροδεξιό, θρησκόληπτο, υπερσυντηρητικό πολιτικό φάσμα, αλλά και λόγω των (υποκριτικών) ανοιγμάτων του σε κεντρώους ψηφοφόρους, αναμένεται να τις συγκρατήσει (με ευκαιριακές αντιρρήσεις) το ακροδεξιό «Σύστημα Σαμαρά», στον οποίο «παραχωρήθηκε» πρόσφατα η διαχείριση της Περιφερειακής Αρχής, των Δήμων και του προϋπολογισμού όλης της Περιφέρειας Πελοποννήσου, και ως πρόσθετο δώρο το κτίριο στην Πλάκα για το «Ίδρυμα Σαμαρά».
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΑΝΔΡΕΑ ΜΑΡΚΑΚΗΣ
Ηλεκτρολόγος – Μηχανολόγος Μηχανικός, Ε.Μ.Π. Αθήνα – TU Hannover