Τα δίκτυα 5ης γενιάς (5G) είναι πλέον μια πραγματικότητα, μετά από την επιτυχημένη δημοπρασία των συχνοτήτων από την ΕΕΤΤ και την αξιοποίησή τους από τους παρόχους κινητής για την παροχή αυξημένης ποιότητας συνδεσιμότητας. Καθώς έχουμε ήδη εισέλθει σε μια φάση ωριμότητας στην ανάπτυξη των δικτύων αυτών, τα θέματα που απασχολούν τη δημόσια συζήτηση είναι η περαιτέρω επέκτασή τους, οι αλλαγές που επιφέρουν στην αγορά, η ανάπτυξη εφαρμογών που τα αξιοποιούν, καθώς και η περαιτέρω ενίσχυση του οικοσυστήματος που τα συνοδεύει.
Η ανάπτυξη και η λειτουργία των δικτύων 5G παρουσιάζει σημαντικές προκλήσεις, τις οποίες οι κυβερνήσεις, ο κλάδος των τηλεπικοινωνιών, καθώς και οι ρυθμιστικές και κανονιστικές αρχές καλούνται να αντιμετωπίσουν.
Καθώς αναμένεται η πρόσβαση του παγκόσμιου πληθυσμού σε δίκτυα 5G να είναι της τάξης του 65% το 2025 και του ελληνικού πληθυσμού τουλάχιστον στο 60% στις αρχές του 2024, είναι προφανές ότι η τρέχουσα δεκαετία χαρακτηρίζεται από την αύξηση της κίνησης στα δίκτυα κινητής που αποδίδεται κυρίως στην εντατικοποίηση της χρήσης εφαρμογών, όπως ο διαμοιρασμός video, τα online παιχνίδια και οι εφαρμογές εικονικής πραγματικότητας, μέσω κινητών συσκευών.
Ήδη ο ανταγωνισμός είναι έντονος και αναμένεται να κορυφωθεί εν όψει του επερχόμενου παγκόσμιου συνεδρίου της Διεθνούς Ένωσης Τηλεπικοινωνιών (International Telecommunication Union-ITU) τον Δεκέμβριο 2023. Οι σχετικές προβλέψεις για τα δεδομένα που θα διακινούνται είναι της τάξης των 180 zettabytes ετησίως, ενώ οι διασυνδεδεμένες συσκευές υπολογίζεται πως θα ξεπεράσουν τα 100 δισεκατομμύρια. Ταυτόχρονα, η συζήτηση για το 6G έχει ήδη ξεκινήσει σε ερευνητικό αλλά και πιλοτικό επίπεδο, ενώ αναμένεται να ενταθεί το επόμενο διάστημα.
Όμως η επιτυχία καθώς και η αξιοποίηση των δικτύων 5G, αλλά και πολύ περισσότερο των δικτύων 6G, από την ελληνική κοινωνία
θα εξαρτηθεί από τη δημιουργία νέων επιχειρηματικών μοντέλων που θα ενσωματώνουν όλους τους βασικούς «παίκτες», δηλαδή τους χρήστες, τους παρόχους, τους προμηθευτές εξοπλισμού, τη βιομηχανία, καθώς και άλλους τρίτους ενδιαφερόμενους. Ειδικά, όσον αφορά στην επιχειρηματική επιτυχία των δικτύων 5G και 6G , απαιτείται η ύπαρξη εμπορικά βιώσιμων επιχειρηματικών μοντέλων που θα στοχεύουν και θα υποστηρίζουν τις λεγόμενες κάθετες αγορές (vertical markets), οι οποίες μεταξύ άλλων περιλαμβάνουν τη βιομηχανία, την υγεία, τις μεταφορές, τη γεωργία, την ασφάλεια κ.ά.
Τα έξυπνα σχεδιασμένα και ορθά υλοποιημένα επιχειρηματικά μοντέλα θα μπορούν να αντιμετωπίσουν επιτυχώς τους επιχειρησιακούς μετασχηματισμούς που σχετίζονται με την τεχνολογική αλλαγή των δικτύων 5G.
Στην κατεύθυνση αυτή, η αγορά θα πρέπει να αντιμετωπίσει θέματα στρατηγικής που σχετίζονται με τη στόχευση, τη δομή και τη λειτουργία των σχετικών κλάδων, ενώ οι ρυθμιστές θα κληθούν να προσεγγίσουν την τεχνολογική αλλαγή των δικτύων 5G, ως υπόβαθρο για νέα και ίσως καινοτόμα επιχειρηματικά μοντέλα.
Η ΕΕΤΤ παρακολουθεί συστηματικά τις εξελίξεις στην ελληνική αλλά και τη διεθνή αγορά των δικτύων 5G και το επόμενο διάστημα προτίθεται να ανοίξει δημόσιο διάλογο με την ελληνική αγορά τόσο των ηλεκτρονικών επικοινωνιών όσο και άλλων κλάδων, που θα επωφεληθούν από τη χρήση των δικτύων αυτών. Η Αρχή, στο πλαίσιο του διαλόγου, προσβλέπει στον εντοπισμό των δυνατοτήτων για ενίσχυση της τεχνολογικής και της επιχειρηματικής καινοτομίας στις κάθετες αγορές των δικτύων 5G.
Tου Καθηγητή Δημήτριου Βαρουτά,
Αντιπροέδρου της ΕΕΤΤ