Η ενσωμάτωση της ευρωπαϊκής οδηγίας (ΕΕ) 2024/1385 για την καταπολέμηση της βίας κατά των γυναικών και της εξ οικείων βίας αποτελεί κρίσιμο βήμα για την εναρμόνιση της ευρωπαϊκής και εθνικής νομοθεσίας προς την κατεύθυνση της προστασίας των θυμάτων, της πρόληψης και της αντιμετώπισης της έμφυλης και ενδοικογενειακής βίας[1]. Ωστόσο, ο νόμος τον οποίον εισήγαγε η ελληνική κυβέρνηση, χωρίς ουσιαστική διαβούλευση με τους αρμόδιους φορείς[2], περιλαμβάνει μόνο επιλεγμένα άρθρα της οδηγίας, κυρίως αυτά που αφορούν ποινικές διατάξεις, παραλείποντας βασικές προβλέψεις για την πρόληψη και τα δικαιώματα των θυμάτων[3].
Συγκεκριμένα, ελλείπουν άρθρα που προβλέπουν:
– επαρκείς δομές φιλοξενίας και κέντρα υποστήριξης θυμάτων,
– ενισχυμένη ασφάλεια και στήριξη των κακοποιημένων γυναικών και παιδιών θυμάτων ή μαρτύρων ενδοοικογενειακής βίας,
– πολυεπίπεδα μέτρα πρόληψης και προγράμματα ευαισθητοποίησης-ενημέρωσης,
– κατάρτιση των αρχών για τον χειρισμό υποθέσεων έμφυλης βίας,
– διατομεακή συνεργασία και σύσταση φορέα συντονισμού των πολιτικών κατά της βίας.
Επιπλέον, σε αρκετές περιπτώσεις γίνεται παραπομπή σε ανύπαρκτες δομές (άρθρα 26 και 27) και υφιστάμενους νόμους της ελληνικής έννομης τάξης που δεν εφαρμόζονται πλήρως λόγω έλλειψης εφαρμοστικών διατάξεων ή αφορούν μόνο μια μορφή βίας (ενδοοικογενειακή).
Ερωτάται η Επιτροπή:
1.Πώς σκοπεύει να διασφαλίσει ότι η οδηγία (ΕΕ) 2024/1385 θα ενσωματωθεί πλήρως στην εθνική νομοθεσία των κρατών μελών, συμπεριλαμβανομένης της Ελλάδας;
2.Προτίθεται να προσφέρει τεχνική υποστήριξη στα κράτη μέλη, ώστε να εξασφαλίσει την ορθή ενσωμάτωση της οδηγίας;
3.Ποια μέτρα θα ληφθούν για να αντιμετωπιστούν οι υπάρχουσες ελλείψεις και στρεβλώσεις στην εφαρμογή των υποχρεώσεων της οδηγίας;
[1] Σύμφωνα με το άρθρο 49 της οδηγίας (ΕΕ) 2024/1385, τα κράτη μέλη της ΕΕ υποχρεούνται να την ενσωματώσουν στην εθνική τους νομοθεσία έως τον Ιούνιο του 2027.
[2] Για δεύτερη φορά μέσα σε ένα έτος, τροποποιείται ο Ν. 3500/2006 χωρίς να προηγηθεί καμία ουσιαστική διαβούλευση με τα ίδια τα θύματα ενδοοικογενειακής βίας, που στη συντριπτική πλειονότητά τους είναι γυναίκες και παιδιά, ούτε με τις εξειδικευμένες ΜΚΟ και τις γυναικείες οργανώσεις που τους παρέχουν υπηρεσίες προστασίας και υποστήριξης.
[3] Ο τίτλος «Ενσωμάτωση της οδηγίας (ΕΕ) 2024/1385» είναι παραπλανητικός, επειδή ο παρών νόμος καθόλου δεν ενσωματώνει την οδηγία στο ελληνικό δίκαιο όπως ισχυρίζεται, αλλά αντιθέτως συνιστά μερική ή και στρεβλή ενσωμάτωσή της. Από τα 51 άρθρα της οδηγίας, τα 7 άρθρα αφορούν τη διαδικασία της ενσωμάτωσης και τα 44 ορίζουν τις υποχρεώσεις των κρατών μελών για ανάληψη μέτρων που συνιστούν ενσωμάτωση της οδηγίας στο εθνικό τους δίκαιο. Από τα 44 άρθρα, μόνο 17 αναφέρονται ρητά στο νομοσχέδιο ως ενσωμάτωση.
Ευρωβουλευτής Έλενα Κουντουρά
