Σύμφωνα με τις Συνθήκες, την πρωταρχική ευθύνη για τις πολιτικές κοινωνικής ένταξης φέρουν τα κράτη μέλη. Η Επιτροπή στηρίζει τα κράτη μέλη στην αντιμετώπιση της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού. Το σχέδιο δράσης για τον ευρωπαϊκό πυλώνα κοινωνικών δικαιωμάτων έχει προτείνει έναν φιλόδοξο και ρεαλιστικό στόχο της ΕΕ για τη μείωση του αριθμού των ατόμων που αντιμετωπίζουν κίνδυνο φτώχειας ή αποκλεισμού κατά τουλάχιστον
15 εκατομμύρια έως το 2030. Όλα τα κράτη μέλη έχουν καθορίσει εθνικούς στόχους σχετικούς με τον εν λόγω πρωταρχικό στόχο της ΕΕ. Ορισμένες ενωσιακές πρωτοβουλίες1 που σχετίζονται άμεσα με τη μείωση της φτώχειας και την εφαρμογή τους σε εθνικό επίπεδο θα είναι καίριας σημασίας για την επίτευξη του στόχου της ΕΕ. Η ΕΕ στηρίζει την κοινωνική ένταξη με χρηματοδότηση, μεταξύ άλλων μέσω του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου+2 και του Ευρωπαϊκού Ταμείου Περιφερειακής Ανάπτυξης3.
Ο αριθμός των ατόμων που αντιμετωπίζουν κίνδυνο φτώχειας ή κοινωνικού αποκλεισμού (AROPE) μειώθηκε κατά περίπου 1,6 εκατομμύρια στην ΕΕ από το έτος αναφοράς του στόχου της ΕΕ (από το 2019 έως το 2023), που μεταφράζεται σε ποσοστό 21,4 % του πληθυσμού για το 2023. Οι τάσεις στα κράτη μέλη ήταν ανομοιογενείς, με κάποιες αυξήσεις να παρατηρούνται σε ορισμένα κράτη μέλη και μειώσεις σε άλλα. Αυτό δείχνει επίσης ότι οι πολιτικές που εφαρμόζουν τα κράτη μέλη και η ΕΕ τα τελευταία χρόνια μετριάζουν σε μεγάλο βαθμό τις αρνητικές κοινωνικές επιπτώσεις της πανδημίας, του επιθετικού πολέμου της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας, καθώς και τις υψηλές τιμές της ενέργειας και τις αυξήσεις του κόστους διαβίωσης.
Όσον αφορά το μέλλον, ο στόχος παραμένει εφικτός, αλλά αυτό θα απαιτήσει περαιτέρω σημαντικές προσπάθειες. Στις πολιτικές κατευθυντήριες γραμμές για την περίοδο 2024-20294 εξαγγέλθηκε ένα νέο σχέδιο δράσης για την εφαρμογή του ευρωπαϊκού πυλώνα κοινωνικών δικαιωμάτων και της πρώτης στρατηγικής της ΕΕ για την καταπολέμηση της φτώχειας, το οποίο θα έχει ως στόχο να βοηθήσει τους πολίτες να αποκτήσουν πρόσβαση στα βασικά μέσα προστασίας και τις υπηρεσίες που χρειάζονται, παράλληλα με την αντιμετώπιση των βαθύτερων αιτίων της φτώχειας.
